رابطۀ بین عدالت سازمانی با رفتارهای فرانقش

زمینه: پژوهش‌ها نشان می‌دهد که، سازمان‌هایی که تأکید بیشتری بر رفتارهای فرانقش دارند نسبت به دیگر سازمان‌ها، سالم‌تر و موفقترند. می‌توان اذعان داشت، در سازمان‌هایی که سطح بالایی از رفتارهای شهروندی وجود دارد، می‌توان عملکرد بهتری را مشاهده کرد. در این زمینه، رابطه رفتارهای فرانقش با متغیرهای متعددی مورد آزمون قرار گرفته است که در همین زمینه عدالت سازمانی به‌عنوان یکی از پیش شرط‌های مهم رفتارهای فرانقش مورد شناسایی قرار گرفت. هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطۀ بین عدالت سازمانی با رفتارهای فرانقش در شرکت بیمه آسیا می‌باشد. روش: روش پژوهش از لحاظ هدف، کابردی و از لحاظ روش، همبستگی(رابطه‌ای) است. جامعه مورد نظر شامل: کارکنان شرکت سهامی بیمه آسیا بود که تعداد 140 نفر آنها با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده به‌عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. به منظور جمع‌آوری داده‌های از پرسشنامۀ عدالت سازمانی و پرسشنامۀ رفتارهای فرانقش استفاده شده است. در نهایت، جهت تحلیل داده‌‏ها از آزمون‌‏های همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام استفاده گردید. یافته‌ها: نتایج آزمون همبستگی پیرسون حاکی از آن است که؛ بین عدالت سازمانی و تمامی مؤلفه‌‏های آن- عدالت توزیعی، عدالت تعاملی و عدالت رویه ای- با رفتارهای فرانقش رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. میزان ضریب همبستگی بین متغیر عدالت سازمانی و هر یک از مؤلفه‌های آن به ترتیب برابر49/.، 51/.، 44/. و 36/. می باشد.  همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نیز حاکی از آن بود که؛ از بین مؤلفه‏های عدالت سازمانی، دو بعد عدالت توزیعی (38/.Beta =) و عدالت تعاملی (19/.Beta =) به‌عنوان متغیرهای پیش بین، معیار ورود به معادله نهایی رگرسیون شدند. نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های این پژوهش می‌توان گفت که زمانی که در سازمان‌ها با کارکنان با انصاف و برابری برخورد شود، آنها تمایل به انجام رفتارهای فراتر از نقش خود خواهند داشت.